مراکز تشخیص معلول ذهنی و مشاوره:
مقدماتی ترین اقدام ممکن جهت کمک به اینگونه افراد نیازمند،.ایجاد مرکزی بمنظور تشخیص معلولیت و همچنین راهنمایی و مشاوره لازم و کمک های جانبی به معلولین و خانواده های آنان می باشد.
اینگونه مراکز که می باید حتی الامکان در نقاط دیگر و قابل دسترس برای عموم قرار داشته باشد.عموما واجد کادری متشکل از پزشک(روانپزشک متخصص اعصاب)،روانشناس و مدد کار اجتماعی است.وجود اینگونه مراکز می تواند اولین قدم جدی در جهت بهبود وضع معلول و خانواده وی باشد.
اقدام اول اینگونه مراکز،ارزشیابی دقیق کودک از نظر نوع و میزان معلولیت است.توانایی هایی کودک مورد سنجش قرار می گیرد .و حاصل این سنجش ها فعالیت اموزشی و توانبخشی(و عموما زیستی) کودک را پایه ریزی می نماید.
نتایج حاصل از ارزیابی،در طی جلسات مشاوره به خانواده توضیح داده می شود. تا خانواده با حدود توانایی کودک خود اشنا گردد.سپس انچه را که خانواده باید در مورد نحوه زیست و آموزش صحیح کودک خود بدانند .برایش روشن می کنند. تا با دیدی باز با واقعیت وجود فرزند روبه رو گردید،وی را به همان نحو که هست بپذیرد.ضمنا وضع خانواده از نظر اجتماعی و اقتصادی مورد ارزیابی واحد(مدد کاری اجتماعی)قرار گرفته بر اساس ان کمک های لازم ارائه می گردد.
عموما فعالیت های مراکز تشخیص معلولیت و مشاوره را می توان بشرح زیر توصیف نمود:
الف)ارزشیابی و درمان
کودک از نظر فیزیولوژیکی،توسط پزشک مورد معاینات و آزمایشات گوناگون قرار بگیرد. و علاوه بر تشخیص معلولیت و علت ان،اختلالات جنبی چون صرع،بی قراری و غیره نیز از طریق دارو(شیمی درمانی)مورد معالجه و کنترل قرار می گیرد.توصیه های لازم در مورد پیشگیری ااز تولد تا کودکان معلول ذهنی دیگر به خانواده تحت آزمون هوشی قرار گرفته،.حدود توانایی هایش مورد ارزیابی و سنجش قرار می گیرد .تا میزان هوش و حدود قابلیت یادگیری و همچنین میزان توانایی کودک در کسب مفاهیم و مهارت های لازم در تطابق با محیط به دست آید.
مدد کار اجتماعی نیز وضع اجتماعی و خانوادگی کودک را مورد بررسی قرار می دهد. و حاصل کلیه ی بررسی های فوق در پرونده ای که برای کودک درست می شود،جمع اوری می گردد.
ب)مشاوره خانواده:
تجربه نشان داده است که در اکثر موارد،خانواده ها در مقابل معلولیت کودک که چیزی غیر منتظره و ناخوشایند است. مبهوت شده.،با ندانم کاری های ناشی از گیجی و عدم شناخت لازم،وضع طفل را از انچه که هست بدتر می کنند.
جهت آشنا نمودن خانواده با وضع موجود طفل و همچنین راهنماییهای لازم به خانواده بمنظور اقدام لازم برای کودک،مشاوره خانواده از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
بهترین افراد برای انجام یک چنین مهمی،روانشناسانی هستند که علاوه بر تحصیل و گذراندن دوره،در این مورد تجربه کافی در مورد شناخت عقب ماندگی ذهنی را نیز دارا باشند.
غرض از مشاوره،اراده اطلاعات دقیق و منطقی از وضع کودک معلول به خانواده و همچنین جایگزین نمودن نگرشی منطقی به جای طرز تلقی های غیر منطقی ابتدایی خانواده است.
روانشناس مشاور با توجه به اطلاعات موجود در پرونده کودک سعی می کند. طی برگزاری جلساتی باخانواده ،اطلاعات لازم در مورد نوع معلولیت،میزان آن و براساس آنها سطح انتظار و توقع از کودک را برای آنان بازگو نموده،.نحوه برخورد و رفتار با کودک معلول را به آنان گوشزد نماید.
در طی این جلسات،مشاور باید از طریق ایجاد نزدیکی با خانواده خلاء و احساس تنهایی خانواده را پر نموده،در آنها اتکاءبه نفس لازم جهت پذیرش واقعیت فرزندشان را ایجاد نماید.سپس رفتار ناصحیح ناشی از مکانیزم های فشار و طرد را کم کم در ذهن آنان رفع نموده.نگرش منطفی در جهت محیطی سالم و سازنده برای کودکان معلول و سایر افراد خانواده ایجاد نماید.
نقش در ایجاد بهداشت روانی خانواده از اهمیت ویژه ای برخوردار است.بدین جهت هر قدر مشاور با شناخت بیشتر نسبت به آسیب شناسی معلولین ذهنی،شناخت روحیات اینگونه خانواده ها و همچنین نحوه کمک به انها،اقدام به مشاوره نماید طبعا نتیجه بهتر و کامل تر عاید می گردد.
نهایتا اینکه در صورتیکه مشاوره بنحوی صحیح انجام گردد،.کم کم خانواده وضع موجود طفل را به نحو منطقی پذیرفته،خود را با وضع موجود او تطبیق می دهد.
در یک چنین وضعیتی است که می توان انتظار داشت. کودک در بهترین شرایط ممکن از نظر عاطفی اطفاء،از نظر شخیصتی بارور ،و از نظر ذهنی آمادگی یادگیری هرگونه مهارت در حد هوشی خود را دارا گردیده باشد.
ج)خدمات اجتماعی :
مددکار اجتماعی پس از بررسی خانواده کودک معلول از نظر اجتماعی و اقتصادی ،بر اساس یافته های خود و اظلاعات موجود در پرونده کودک سعی می کند به طرق مختلف ،در امور اجتماعی یارو یاور خانواده باشد.عموما رابط بین مددجو (که در اینجا خانواده دارنده معلول اطلاق می گردد)و ارگانهای سرویس ذهنده ،مدد کاران اجتماعی محسوب میگردند.
بعنوان مثال:
-
در مورد مسائل مربوط به قومیـت و حقوق معلولین.،از طریق ایجاد ارتباط با وزارت دادگستری و دادسراها.
-
در مورد مسائل بهداشتی ،توانبخشی و درمانی معلول ذهنی ،.از طریق تماس با ارگانهای سازمان بهداشتی و وزارت بهداری(بهداشت جدید).
-
در مورد مسائل شغل و امور کاریابی ،از طریق آشنایی با قوانین وزارت کار.
-
در مورد تعیین میزان و پرداخت کمکهای مستمر از صندوق دولت ،به منظور تامین امکانات بیشتر برای معلولین و…….
باید یار و یاور معلول و خانواده وی بود،امکانات زیستی را برای وی تا حد امکان تامین نمایند.
وجود اینگونه مراکز ،مهمترین پایگاهی است که خانواده و کودک معلول ذهنی می توانند با تکیه به آن ،روند عادی و سازنده ای را در جامعه اتخاذ نموده ،تصمیمات لازم در جهت بهبود معلولیـت و اصلاح وضع خود اتخاذ نمایند.
تشخیص افتراقی عقب ماندگی ذهنی و کودک تنبل
عقب ماندگی ذهنی در کودکان و نوجوانان
تمرین پیشنهادی بازی برای کودکان درخانه در دوران پاندمی کرونا
معلول ذهنی و مشکلات و یادگیری کودک کم توان
1 دیدگاه