درمان ناتوانی ها با استفاده از بازی
( بازپروری ) : بازی برای کودکان همان اهمیت را دارد که آب برای ماهی ها و اکسیژن برای موجودات هوازی برای واژه بازی تعاریف مختلفی ارائه داده اند.اما هر کسی حتی اگر نتواند تعریف دقیقی از بازی ارائه دهد مفهوم آن را به خوبی میداند به عقیده پستالوزی بازی تمرین تکاملی وظایف و مهارت های دوران بلوغ است نظریه های مربوط به بازی را بنا به باور میشل و میسن می توان به چند دسته تقسیم کرد:
۱ نظریه های مربوط به انرژی اضافی
۲ نظریه های مربوط به تنش زدایی و ایجاد آرامش
۳نظریه های مربوط به اعمال پیش تمرینی
۴ نظریه های مربوط به تجدید تکامل
شما طرفدار هرکدام از نظریات فوق باشید یا تلفیقی از آنها را بپذیرید باید در بازپروری کودکان از بازی استفاده کنید. بازی نه تنها میتواند دربرگیرنده فعالیت هایی باشد که هدف شماست بلکه اگر آن را با یک فعالیت درسی همراه کنید. خوشایندی حاصل از آن با درس مورد نظر پیوند میخورد و کودک به درس علاقه مند می شود.
سالها پیش هنگامی که در مدرسهای اولین اتاق درمان اختلالات یادگیری ط اینجانب را اندازی شد روی تابلوی ورودی اتاق نوشتم اتاق بازی و جالب این است که دانش آموزان با اشتیاق و اصرار می خواستند. در برنامههای این اتاق شرکت کنند حتی دانشآموزانی که یک کار نسبتاً خسته کننده برای بازپروری انجام میدادند.
بعد از انجام آن برای بازی با هرکدام از وسایل دلخواه خودشان دعوت می شدند. جذابیت و احساس خوشنودی حاصل از بازی با فعالیت بازپروری آنان شرطی می شد. دانش آموزان برای ادامه بازپروری اشتیاق بیشتری نشان میدادند. بازی ها انواع مختلفی دارند ژان پیاژه بازی ها را به سه دسته بازی های تمرینی بازیهای نمادی و بازی های دارای قواعد و مقررات تقسیم می کند.
شما خودتان می توانید هر کدام از تمرین های مربوط به بازپروری را درون یک بازی بگنجانید و یا با آن همراه کنید مهم این است چه نوع بازی را متناسب با سن و سال و میزان رشد ذهنی و اجتماعی کودک انتخاب کنید حتی اگر می خواهید کودک از پله ها بالا و پایین برود آن رابه یک بازی لذت بخش تبدیل کنید مثلاً
حالا میخواهیم پله بازی کنیم بازی کشیدن یک خط ما پیچ چه لذتی دارد.
بیا یک بار با انگشت روی هوا مارپیچ بکشیم و یک بار هم با مداد روی کاغذ مارپیچ بکشیم خب دوست دارم اول من بکشم تو چطور اگر تو دوست داری اول تو بکش من صبر می کنم و بعد می کشم.
حالا بیا هر دو روبروی هم بایستیم و در یک لحظه هم تو خط مارپیچ بکش و هم من حالا بیا ببینم مارپیچ من بزرگتر است یا مارپیچ تو و جملاتی از این قبیل البته مشخص است که لحن ادای کلمات و حالات چهره به هنگام ادای کلمات می تواند همان جملات را به صورت یک بازی دلخواه و لذت بخش جلوه دهد در واقع چیزی که بیش از کلمات روی کودک تاثیر می گذرد حالات هیجانی چهره و نحوه بیان ما است.
اسباب بازی های لازم برای کودکان تا سه سالگی
اسباب بازی ها حقیقت ساده ارزان و قابل دسترس باشند و خاصیت بازپروری بیشتری برخوردارند بهتر است یک جعبه کوچک با کیف مناسب برای اسباب بازی ها تهیه کنید و بعد از اتمام بازی ابتدا خودتان اسباب بازی ها را جمع کنید و داخل جعبه بگذارید و بعد از مدتی هم این کار را با کمک کودک انجام دهید تا سرانجام کودک خود به تنهایی این کار را انجام دهد. اگر در انجام این کار موفق شدید در واقع پایه نظم و ترتیب را در کودک ساخته اید. و او در سالهای بعد و در دوره دبستان به زودی خواهد یافت. که اشیا و وسایلش را در جایی که به همین منظور تعیین شده قرار دهد. همچنین میتوانید این نظر را به محل گذاشتن لباس و حوله و امثال آن تعمیم دهید.
باید توجه داشت که تمام اسباب بازیهای مخصوص این سنین باید به اندازه کافی بزرگ باشند تا کودک نتواند آنها را در دهان گذاشته و ببرد و همچنین باید به اندازه کافی سبک بوده لبه تیز نداشته و قابل شستشو باشند از جمله اسباب بازی های مناسب برای این سنین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- تعداد مکعب پلاستیکی بزرگ
۲- مهره های درشت با رنگ های اصلی
۳- چند جلد کتاب کودک که به جای کاغذ از پارچه درست شده باشد و یا کتاب هایی با ورق های محکم و ضخیم.
۴- تصویر چهره انسان که روی پارچه یا مقوای ضخیم رسم شده باشد.
۵- تصویر بدن انسان که روی پارچه یا مقوای ضخیم وصل شده باشد.
۶- چند توپ پلاستیکی به اندازه ها و رنگ های مختلف
۷-تعدادی مهره سوراخ دار
۸- مقداری نخ یا سیم های نایلونی نسبتاً ضخیم که برای عبور دادن مهره های سوراخ دار پلاستیکی مناسب باشد.
۹- مقداری مقوا و کاغذ
۱۰- قیچی پهن
۱۱ – خمیربازی
۱۲- چند پازل ساده
۱۳- تعدادی نی نوشابه در اندازه های مختلف
۱۴- چند جعبه مقوایی
۱۵- چند عدد اسباب بازی پلاستیکی
۱۶- یک تشت پر از ماسه بسیار نرم خیس شده
۱۷- سه عدد قاشق به اندازه های مختلف
۱۸- یک جعبه مداد رنگی
۱۹- یک وایت برد کوچک و یک ماژیک
۲۰- و یک چراغ قوه کوچک
۲۱- یک توپ کوچک پلاستیکی
۲۲- چند سیب یا پرتقال کوچک و بزرگ
۲۳- تعدادی لیمو
۲۴- چند تصویر که در آن ماشین و آدم باشد.
۲۵- یکی دو ماشین اسباب بازی
۲۶- یک سطل پلاستیکی کوچک
۲۷- یک ترازوی کوچک با قطر های مختلف
۲۸- یک ترازوی کوچک که با قوطی های واکس و چوب و نخ درست شده باشد.
۲۹- چند بلوک پلاستیکی به شکل مکعب یا مکعب های پلاستیکی
۳۰- یک جعبه مقوایی
برای بازپروری هر کدام از مواردی که کودک در پرسشنامه الف از خود ناتوانی نشان داده است. می توانید برنامه های ویژه و مختلفی را تدارک ببینید توجه داشته باشید. که پرسشنامه مربوط به کودکان تا سه سالگی است کودک سه ساله ای که به اندازه کافی از رشد ذهنی برخوردار است. باید بتواند به خوبی از عهده پاسخ به تمامی این پرسشنامه برآید و اگر در یک یا چند مورد توفیق نباید به این معنی است. که در آن موارد دچار تأخیر در رشد است اما این مطلب به این معنی نیست. که نمیتوان از پرسشنامه حقوق برای کودکان بالای ۳ سال استفاده کرد زیرا دانشآموزانی که در یکی از پایههای دبستان یا راهنمایی به تحصیل اشتغال دارند و دچار اختلال یادگیری هستند احتمال دارد در برخی از جنبههای رشد توقف داشته باشند که این جنبه ها باید به وسیله پرسشنامه شناسایی و سپس بازپروری شوند.
تمرینات درکی پیشنهادی برای والدین
کم توانی ذهنی Mental Retardation
تمرین های آموزش مفاهیم به کودکان
گفتاردرمانی خوب در گرگان _آموزش مفاهیم
اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان
خداقوت و سپاس از مجموعه کلینیک یاشا
خداقوت