تعریف عقب ماندگی ذهنی :
تاکنون در هيچ يک از مطالب و کتابهايي که در مورد عقب ماندگی دهنی نوشته شده است .تعريف جامع و کاملی که مورد تاييد همه يا اکثريت متخصصين فن باشد ذکر نشده است.
اين مسئله بيشتر به خاطر پيچيدگی ماهيت عقب ماندگی ذهنی است.
نمی توان عقب ماندگی ذهنی را بعنوان يک پديده مطلق تعريف کرد.بلکه ميبايستنی عقب ماندگی ذهنی را بعنوان پديده ای چند وجهی که وجوه مختلف آن فيزيولوژی،روانشناسی،پزشکی،تعليم و تربيت و جامعه شناسی محدود می گردد.مورد بررسی قرار دارد.
ذيلا سعی خواهد شد چند تعريف از عقب ماندگی ذهنی که در دنيا بيشتر متداول بوده .و تاييد گروه بيشتری را به همراه دارد گردد.
طبق تعريف «تردگلد» محقق آمريکايي:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است. از رشد ناقص ذهنی که شخص رادر تطابق يا سازش با محيط خود ناتوان ساخته،بطوريکه بدون نظارت و کمک غير قادر به زندگی نمی باشد.
بنا به تعریف «ريک هبر» يکی ديگر از محققين در اين زمينه:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است از فعاليت عمومی ذهنی که پايين تر از حد طبيعی(عادی) باشد.(در مورد فردی صدق می کند که از نظر علمی در انجام آزمون های عينی متناسب که در زمينه توانايي های عمومی ذهن صورت می گيرند. يک انحراف استاندارد پايين تر از ميانگين کل گروه در يک آزمون هوشی استاندارد شده باشد.)که در دوران رشد موجب می گردد و باعث بوجود آمدن اختلال در جهت قبول رفتار سازگارانه می شود.
بنا به تعريف «سازمان بهداشت جهانی»:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است از رشد ناقص يا متوقف شده ذهنی(غير از عقب ماندگی ذهنی شديد)که شامل عقب ماندگی هوشی بوده .و به نحو و درجه ای است که حساس يا ملزم به درمان طبی يا ساير مراقبتها و تعليمات مخصوص بيمار است.
عقب ماندگی ذهنی شديد نيز دارای عريف فوق الذکر بوده.منتهی اين افراد قادر به زندگی مستقل يا حفاظت خود عليه ايستعمار و ایستثمار نبوده و يا درستی که بايد اين خصوصيات را دارا باشند. ناتوان خواهند بود.
بنا به تعریف «انجمن تحقيقاتی عقب ماندگی ذهنی آمريکا»:
کند ذهنی عبارت است از کنش نامتعادل ذهن که بر اثر اختلالاتی در رشد طی دوره های مختلف حاصل می شود. و با سازگاری اجتماعی و بروز رفتار نامناسب،معين و مشخص می گردد.
رفتار سازگارانه از سه طريق عمده آشکار می گردد:
-
بلوغ(به رشد رسيدن):طی مراحل رشد که شامل کسب مهارتهای لازم در خود کفايي از مرحله نوزادی و مراحل اوليه کودکی مانند نشستن،ايستادن،خزيدن، و رفتار های می گردد.
-
يآدگيری:بدست اوردن آگاهی بوسيله انجام اعمالی که از راه تجربه کسب می گردد.
-
سازگاری اجتماعی:طرز رفتاری که کودک بوسيله آن در دوران قبل از دبستان در ابعاد گسترده ای با همسالان،والدين و ديگر بزرگسالان ارتباط پيدا می کند.
تعريف فوق در سال 1961 به اين شرح تجديد نظر باشد:
عقب ماندگی ذهنی به کنش عمومی ذهن که پايين تر از حد عادی باشد. و بر اثر بروز اختلالاتی در دوران مختلف رشد حاصل گردد،.اتلاق می شود و بروز امر فوق اختلالاتی در کسب رفتارهای مناسب و سازگازانه را موجب می گردد.
«پياژه» روان شناس سوئيسی،تعریف هوش و عقب ماندگی ذهنی را اينطور بيان می کند:
هوش نتيجه تاثير دائمی و متقابل فرد با محيط است اگر اين رابطه متقابل بصورت متعادلی صورت گيرد. موجب توانايي سازگاری با محيط و پيشرفت هوش می شود.کودک در مراحل مختلف رشد تصاوير ذهنی مختلفی را دارد .که از تصاوير ساده شروع شده و به تصاوير پيچيده تری می رسد.
گذشتن از اين مراحل ،يعنی از مراحل پايين و رسيدن به مراحل بالاتر بستگی به رشد هوش و ساختمان عصبی و بدنی،وروابط اجتماعی و تجارت زندگی او دارد.
از همين جا «پياژه» عقب ماندگان ذهنی را افرادی از جامعه می داند .که در مراحل پايين رشد هوشی متوقف می شوند. و در آنها کششهای «نهاد» قوی و زياد است.
تعاريف کم و بيش مشابه دراين زمينه بسيار است که در مجموع می توان گفت:
عقب ماندگی ذهنی به کسی اتلاق می گردد . که بر اثر اختلاليا کم کاری در ذهن،در انجام امور جاری رفع مشکلات و پذيرش رفتاری سازگارانه با محيط،در حدی پايين تر از افراد مشابه يا همسن خود توانايي داشته باشد.
اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان
اختلالات متابوليسم کربوهيدراتها (گالاکتوزمی)
عقب ماندگی ذهنی در کودکان و نوجوانان
تمرین های آموزش مفاهیم به کودکان
ایجاد انگیزه در کودکان دارای لکنت زبان
