تعریف عقب ماندگی ذهنی :
تاکنون در هیچ یک از مطالب و کتابهایی که در مورد عقب ماندگی دهنی نوشته شده است .تعریف جامع و کاملی که مورد تایید همه یا اکثریت متخصصین فن باشد ذکر نشده است.
این مسئله بیشتر به خاطر پیچیدگی ماهیت عقب ماندگی ذهنی است.
نمی توان عقب ماندگی ذهنی را بعنوان یک پدیده مطلق تعریف کرد.بلکه میبایستنی عقب ماندگی ذهنی را بعنوان پدیده ای چند وجهی که وجوه مختلف آن فیزیولوژی،روانشناسی،پزشکی،تعلیم و تربیت و جامعه شناسی محدود می گردد.مورد بررسی قرار دارد.
ذیلا سعی خواهد شد چند تعریف از عقب ماندگی ذهنی که در دنیا بیشتر متداول بوده .و تایید گروه بیشتری را به همراه دارد گردد.
طبق تعریف «تردگلد» محقق آمریکایی:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است. از رشد ناقص ذهنی که شخص رادر تطابق یا سازش با محیط خود ناتوان ساخته،بطوریکه بدون نظارت و کمک غیر قادر به زندگی نمی باشد.
بنا به تعریف «ریک هبر» یکی دیگر از محققین در این زمینه:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است از فعالیت عمومی ذهنی که پایین تر از حد طبیعی(عادی) باشد.(در مورد فردی صدق می کند که از نظر علمی در انجام آزمون های عینی متناسب که در زمینه توانایی های عمومی ذهن صورت می گیرند. یک انحراف استاندارد پایین تر از میانگین کل گروه در یک آزمون هوشی استاندارد شده باشد.)که در دوران رشد موجب می گردد و باعث بوجود آمدن اختلال در جهت قبول رفتار سازگارانه می شود.
بنا به تعریف «سازمان بهداشت جهانی»:
عقب ماندگی ذهنی عبارت است از رشد ناقص یا متوقف شده ذهنی(غیر از عقب ماندگی ذهنی شدید)که شامل عقب ماندگی هوشی بوده .و به نحو و درجه ای است که حساس یا ملزم به درمان طبی یا سایر مراقبتها و تعلیمات مخصوص بیمار است.
عقب ماندگی ذهنی شدید نیز دارای عریف فوق الذکر بوده.منتهی این افراد قادر به زندگی مستقل یا حفاظت خود علیه ایستعمار و ایستثمار نبوده و یا درستی که باید این خصوصیات را دارا باشند. ناتوان خواهند بود.
بنا به تعریف «انجمن تحقیقاتی عقب ماندگی ذهنی آمریکا»:
کند ذهنی عبارت است از کنش نامتعادل ذهن که بر اثر اختلالاتی در رشد طی دوره های مختلف حاصل می شود. و با سازگاری اجتماعی و بروز رفتار نامناسب،معین و مشخص می گردد.
رفتار سازگارانه از سه طریق عمده آشکار می گردد:
-
بلوغ(به رشد رسیدن):طی مراحل رشد که شامل کسب مهارتهای لازم در خود کفایی از مرحله نوزادی و مراحل اولیه کودکی مانند نشستن،ایستادن،خزیدن، و رفتار های می گردد.
-
یآدگیری:بدست اوردن آگاهی بوسیله انجام اعمالی که از راه تجربه کسب می گردد.
-
سازگاری اجتماعی:طرز رفتاری که کودک بوسیله آن در دوران قبل از دبستان در ابعاد گسترده ای با همسالان،والدین و دیگر بزرگسالان ارتباط پیدا می کند.
تعریف فوق در سال 1961 به این شرح تجدید نظر باشد:
عقب ماندگی ذهنی به کنش عمومی ذهن که پایین تر از حد عادی باشد. و بر اثر بروز اختلالاتی در دوران مختلف رشد حاصل گردد،.اتلاق می شود و بروز امر فوق اختلالاتی در کسب رفتارهای مناسب و سازگازانه را موجب می گردد.
«پیاژه» روان شناس سوئیسی،تعریف هوش و عقب ماندگی ذهنی را اینطور بیان می کند:
هوش نتیجه تاثیر دائمی و متقابل فرد با محیط است اگر این رابطه متقابل بصورت متعادلی صورت گیرد. موجب توانایی سازگاری با محیط و پیشرفت هوش می شود.کودک در مراحل مختلف رشد تصاویر ذهنی مختلفی را دارد .که از تصاویر ساده شروع شده و به تصاویر پیچیده تری می رسد.
گذشتن از این مراحل ،یعنی از مراحل پایین و رسیدن به مراحل بالاتر بستگی به رشد هوش و ساختمان عصبی و بدنی،وروابط اجتماعی و تجارت زندگی او دارد.
از همین جا «پیاژه» عقب ماندگان ذهنی را افرادی از جامعه می داند .که در مراحل پایین رشد هوشی متوقف می شوند. و در آنها کششهای «نهاد» قوی و زیاد است.
تعاریف کم و بیش مشابه دراین زمینه بسیار است که در مجموع می توان گفت:
عقب ماندگی ذهنی به کسی اتلاق می گردد . که بر اثر اختلالیا کم کاری در ذهن،در انجام امور جاری رفع مشکلات و پذیرش رفتاری سازگارانه با محیط،در حدی پایین تر از افراد مشابه یا همسن خود توانایی داشته باشد.
اینستاگرام کلینیک یاشا ـ خدمات گفتاردرمانی ـکاردرمانی ـ روانشناسی در گرگان
اختلالات متابولیسم کربوهیدراتها (گالاکتوزمی)
عقب ماندگی ذهنی در کودکان و نوجوانان
تمرین های آموزش مفاهیم به کودکان
ایجاد انگیزه در کودکان دارای لکنت زبان
