گفتاردرمانی یا آسیبشناسی گفتار و زبان[۱]
رشتهای از علوم توانبخشی است که توسط یک متخصص بالینی بنام گفتار درمانگر یا آسیبشناس گفتار و زبان (SLP) به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات ارتباطی، اختلالات درکی، اختلالات صوت و مشکلات بلع میپردازد.
یک تصور غلط و رایج این است که گفتار درمانی را شاخه ای از روانشناسی میدانند که با صحبت کردن با مردم به اصلاح اختلالات رفتاری میپردازد. عده ای زیادی از مردم این رشته را محدود به اصلاح کردن اختلالات تلفظ میدانند (مثلاً فردی که توانایی تلفظ حرف ر را ندارد).
در حقیقت گفتار درمانی با حوزه گستردهای از موضوعات گفتار (تکلم)، زبان، بلع، صوت و ارتباط درگیر میشود برخی شامل:
- مشکلات پیداکردن کلمات : میتواند تحت تأثیر مشکلات خاص زبان مثل تأخیر زبانی یا تحت تأثیر مشکلات عمومی مثل مشکلات مغزی باشد.
- مشکلات ارتباط اجتماعی : اینکه افراد چگونه افکار و نظرات خود را منتقل کنند.
- نقص ساختاری زبان : مشکلات ساخت جمله، که میتواند از نظر معنایی یا دستوری دارای ایراد باشد.
- مشکلات خواندن و نوشتن (سواد) : که وابسته به آوانگاری (ارتباط حروف و صداها) معنایی (ارتباط کلمات و معانی)ها یا فهمیدن معنا و مفهوم متنها
- مشکلات صوت : صداهای گوش خراش و صداهای خیلی نازکی یا اختلالات صوتی که روی ارتباط اجتماعی فرد تأثیر بگذارد.
- مشکلات ادراکی (مثل ترجمه حافظه عملکرد اجرایی) : در حوزه ای که روی ارتباط فرد تأثیرگذار باشد.
- آواسازی یا صدا سازی (phonation)
- تشدید یا پیچش صدا (resonance)
- روان بودن صدا (fluency)
- آهنگ صدا (intonation)
- زیروبمی صدا (pitch variance)
- صدا (voice)
گفتار درمانگران به درمان کودکانی میپردازند که در درک و بیان زبان مادری یا استفاده صحیح از گفتار دچار مشکل هستند و نیز بزرگسالانی که به دلیلی، توانایی گفتاری خود را از دست دادهاند.
این متخصصین در طول دوران تحصیل با آناتومی و فیزیولوژی اندام گفتار و نیز مباحث زبانشناسی و روانشناسی آشنا میشوند. به همین جهت گفتار درمانی یک رشته بین رشتهای به حساب میآید.
افرادی که به خدمات گفتار درمانی نیاز دارند، در طیف سنی گستردهای قرار دارند. از نوزاد تازه متولد شدهٔ نارس تا یک فرد ۹۰ ساله ای که پس از سکته مغزی توانایی صحبت کردن را از دست دادهاست. پس فردی میتواند گفتاردرمانگر خوب و موفقی باشد که توانایی برقراری ارتباط با افراد در سنین مختلف را داشته باشد.
در موارد زیر مراجعه به یک گفتار درمانگر الزامی است:
- تأخیر در شروع گفتار در کودکان
- اشکال در تلفظ اصوات گفتاری
- عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک
- کم شنوایی یا ناشنوایی
- اشکال در درک کلام
- اختلال در بلع
- در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات فلج مغزی، اوتیسم، اختلال یادگیری
- اختلال در صدا
- به صورت کلی هر اختلالی که در دوران کودکی یا بزرگسالی بر درک یا بیان گفتار ویا کیفیت صدا یا عمل بلع تأثیر منفی بگذارد.
آپارات کلینیک یاشا ـ بهترین گفتاردرمانی در گرگان
صفحه رسمی کلینیک یاشا در اینستاگرام ـ بهترین گفتاردرمانی در گرگان ـحنیف امانیان
کانال تلگرام کلینیک یاشا ـ بهترین گفتاردرمانی در گرگان
مداخلات درمانی کودک آزاری تشخیص گونه های مختلف آزار و صدمات بسیار مشکل است. در بطن این تشخیص سوالهای فلسفی و بنیادی مطرح می شود. چه موقع انضباط و تادیب مورد سو استفاده قرار می گیرد؟ چه چیزی صدمات تصادفی را از صدمات عمدی مجزا می کند؟. آیا بزرگ کردن و پرورش و تربیت…
ایدز تعاریف و مفاهیم ایدز یکی از بیماریهای قرن است. اولین گزارش از طریق مرکز کنترل بیماریها در سال 1981 میلادی دریافت شد. از مراکز مختلف دیگر نیز مواردی با ذات الریه و یا تومورهای پوستی کمیاب گزارش شدند. افرادی که با این مشکلات مراجعه می کردند مردانی در سنین سی تا چهل…
رفلکس های حفاظت کننده دهانی سرفه دو مکانیسم باعث سرفه رفلکسی میشوند. مورد اول ورود مواد خارجی به بخش فوقانی مسیر هوایی است. این مورد باعث تحریک گیرنده های حنجره میشود. که در نهایت منجر به سرفه برای خارج کردن جسم خارجی و حفاظت از راه هوایی می گردد. تحریک گیرنده های نای منجر به…
اتیولوژی آفازی سکته های مغزی یا حوادث عروقی مغز Stroke or Cerebrovascular Accident(CVA) سکته مغزی شایعترین علت آفازی است. سکته مغزی زمانی رخ میدهد که جریان خون یک ناحیه از مغز به وسیله بسته شدن یک مویرگ یا شریان و یا پارگی شریان مختل شود. اگر گردش خون مغز به طور متوسط به کمتر از…
آپراکسی در سال 1866 Hughlings jackson پدیده بالینی ای را توصیف کرد. که در آن بیمار در انجام حرکات ارادی بر اساس دستور و درخواست،مشکل دارد. سپس در 1870 Steintal اصطلاح آپراکسی را برای اختلال حرکات هدفمند و ارادی که ناشی از ضعف عضلانی وناهماهنگی حرکتی نباشد به کار برد. در همان سال محققی به…
آشنایی با علائم و ویژگی های بالینی انواع آفازی: آفازی بروکا: این آفازی احتمالا“ شناخته شده ترین و شایع ترین سندرم آفازی است(Kertesz 1982).این آفازی اولین بار توسط بروکا مطرح شد و نام بیمار اوtan بود. زیرا فقط یک کلمه tan را بیان می کرده است. این آفازی بر اساس معیار روانی کلامی در گروه…
برخی از رویکرد های رفتار درمانی اتیسم: روشTEACCH یکی از درمان هایی که در سراسر جهان برای کودکان اتیستیک به کار میرود روش درمانیTEACCH از اریک اسکالپر است. که برای کودکان بالای ۱۴ سال نیز مورد استفاده است. این روش درمانی در سال ۱۹۷۲ ابداع شده و توسط اریک اسکالپر به ثبت رسیده است. البته…
آموزش دوران کودکی کم توانان ذهنی مخصوصا آنهایی که کم توانی ذهنی شدید تری دارند. ممکن است در تمام طول عمر نیاز به آموزش داشته باشند. کمک به این افراد باید از بدو تولد آغاز و تا بزرگسالی ادامه پیدا کند. جنتری و السون در سال 1985 گزارش کردند. که در زمینه به کار گیری…
تشخیص افتراقی اتیسم: تشخیص یک اختلال به طور دقیق در کودکان امر بسیار دشواری می باشد. زیرا آنها در فرآیند رشد قرار دارند و توام شدن ویژگی یک اختلال با ویژگی های رشدی هرسن کار تشخیص را دشوار می سازد . به دلیل وجوه اشتراک اختلال اتیستیک با برخی اختلالات دیگر در زیر وجوه افتراق…
تحلیل رفتار کاربردی در کودکان اتیستیک (ABA) از1980 تاکنون محققان گزارش های گوناگونی را از تاثیر برنامههای مداخلات رفتاری در درمان کودکان اتیستیک گزارش کردهاند. این نتایج شامل افزایش سطح رشدی کودک، به دست آوردن نمرات برتر هوشی، رشد رفتارهای اجتماعی و مهارت های ارتباطی و نیز کاهش رفتارهای اتیستیک بوده است. ABA یا تحلیل…