مراحل تربیت شنوایی

در زمان حاظر، نظریات گوناگون و متعددی در زمینه مراحل مختلف تربیت شنوایی ارائه شده که در اینجا یکی از معتبرترین نظریات به طور مختصر بیان می شود.

• توجه به صدا

اولین مرحله در تربیت شنوایی توجه به محرک صوتی ارایه شده می باشد. زیرا چنانچه فرد نسبت به صدا بی تفاوت باشد،نتیجتا قادر به تشخیص و درک آن نخواهد بود.

• کشف صدا

کشف صدا به معنی آگاهی از وجود آن است. و زمانی صورت می گیرد که یک صدا در محدوده شنوایی انسان، قرار میگیرد. به عبارت دیگر یک صدا زمانی کشف می شود که از نطقه نظر فرکانس در محدوده فرکانس های HZ 20 تا 20000 بوده و از نقطه نظر شدت نیز انرژی لازم برای تحریک سیستم شنوایی فرد داشته باشد. آنچه که در آزمایش ادیومتری اصوات خالص اندازه گیری می شوددر واقع همین قدرت کشف صدا توسط فرد است. استفاده از سیستم های تقویت کننده نظیر سمعک توانایی کشف صدا توسط فرد را افزایش می دهد.

• تمایز اصوات

تمایز در واقع قدرت تشخیص و تفاوت گذاری مابین اصوات مختلف است. حس شنوایی با توجه به خصوصیات فیزیکی متفاوت اصوات، پیامهای عصبی مختلفی را تولید می کند که فرد را قادر می سازد تا بین اصوات مختلف تفاوت قائل شود. لازم به ذکر است که سیستم شنوایی انسان از نقطه نظر تمایز مابین اصوات دارای قدرت فوق العاده می باشد.

• شناسایی

شناسایی عبارت است از تشخیص صحیح اصوات از یکدیگر به نحوی که فرد هریک راکاملا درک کرده باشد. تفاوت این مرحله با مرحله تمایز در این است که در طی تمایز اصوات، فرد تنها باید بتواند مابین اصوات متشابه و متفاوت فرق بگذارد اما در طی مرحله شناسایی فرد علاوه بر تفاوت گذاری مابین اصوات باید هر یک از آنها را به صورت جداگانه درک کند و آنچه را که شنیده به وسیله تکرار، یا اشاره به آن کند.

مرحله شناسایی اصوات نسبت به مراحل قبلی از پیچیدگی بیشتری برخوردار بوده و در موقع انجام این مرحله باید تمامی مراحل قبلی انجام شده باشند.

• درک مطلب

هدف نهایی درک شنوایی در واقع درک محرک ، معنا و مفهوم آن می باشد. به عبارت دیگر هدف نهایی این است که مشخص گردد هدف از صدای ایجاد شده مخصوصا در اصوات گفتاری چه بوده است.

در طی این مرحله، فرد باید مجموعه ای از کلمات را در کنار یکدیگر گذاشته و یک درک کلی از آنها به دست آورد.

در واقع باید گفت که درک مطلب زمانی صورت می گیرد که فرد تمامی مراحل پیشین را پشت سر گذاشته و تفسیر درستی از پیام را که بر اساس الگو های صوتی ایجاد شده به دست می آورد.

انواع اصوات مورد استفاده در برنامه های تربیت شنوایی

اصوات مورد استفاده در برنامه تربیت شنوایی در سه دسته کلی قرار می گیرند.

• اصوات خالص

این اصوات، معمولا توسط دستگاه های الکترونیکی خاص تولید شده و دارای طیف فرکانسی و شدتی مشخص و ویژه ای می باشد.

• اصوات تولید شده به وسیله صداسازها

این دسته از اصوات توسط وسایل صداساز نظیر تبل، شیپور، سوت و … تولید می شوند. طیف فرکانسی و شدت این اصوات معمولا متغییر بوده و گستردگی زیادی نیز دارند.

• اصوات گفتاری

از میان مجموعه اصواتی که توسط حس شنوایی دریافت می شود اصوات گفتاری جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهند. به دلیل اینکه بیشتر اطلاعات و دانش های بشر به وسیله حس شنوایی جمع آوری می شوند این اصوات از اهمیت شایان توجه ای برخوردار اند.

اگرچه اصوات گفتاری را می توان تا حدی توسط سایر حس ها نظیر بینایی و به وسیله تکنیک هایی نظیر لب خوانی دریافت و درک نموده اما همواره باید مد نظر داشت که درک کامل آنها تنها به وسیله حس شنوایی امکان پذیر می گردد.

در حقیقت چنین باید گفت که درک گفتار پدیده ای است که در درجه اول بر عهده حس شنوایی می باشد و سایر حس ها نظیر بینایی و لامسه به حس شنوایی کمک می کنند.

با توجه به مطالب فوق، درک گفتاربرای تربیت شنوایی  به دو طریق زیر انجام می گیرد:

الف- درک شنوایی گفتار:

عبارت است از درک گفتار توسط حس شنوایی. که در حقیقت به معنی این است که فرد برای درک گفتار تنها از حس شنوایی خود استفاده می کند.

ب- درک شنوایی-بینایی گفتار:

در این حالت برای درک گفتار علاوه بر حس شنوایی از حس بینایی نیز استفاده می شود.

لازم به ذکر است که در برنامه تربیت شنوایی غالبا بر درک شنوایی گفتار و استفاده از حس شنوایی، برای درک تایید می گردد. اما باید در نظر داشت که این امر به ان معنا نیست که فرد در درک گفتار تنها باید به حس شنوایی خود تکیه کند. چراکه همکاری حس شنوایی و حس بینایی بایکدیگر سبب می گردد که اثر اسیب شنوایی بر درک گفتار تا حدود زیادی برطرف گردد. و تاکید بر روی حس شنوایی در هنگام آموزش تنها به منظور افزایش توانایی های درک شنوایی فرد می باشد.

اصوات گفتاری تنوع زیادی دارند. از اصوات ساده نظیر حروف و هجاها شروع شده و تا اصوات گفتاری پیچیده نظیر جملات چند قسمتی و گفتار ممتد ادامه می یابد. در آموزش درک شنوایی گفتار، به فراخور موضوع از یک یا ترکیبی از این اصوات استفاده می گردد.

شنوایی سنجی

کم شنواییHearing Loss

شناسایی اختلال پردازش حسی

با ما در اینستاگرام و تلگرام همراه باشید:

اینستاگرام یاشا

تلگرام یاشا

یاشاسین یاشا