کاربرد تصویر برداری در آفازی
با توجه به اینکه اختلالات اکتسابی زبان به علت ضایعات در سیستم عصبی ایجاد می شوند.بنابراین علاوه بر انجام تست های بالینی و تست های نوروسایکولوژی برای تشخیص این اختلالات،تعیین جایگاه دقیق ضایعه با کمک تصویر برداری به ارزیابی و در نتیجه تشخیص دقیق تر محل و وسعت ضایعه کمک می کند.
بنابراین آسیب شناسان گفتار و زبان به عنوان یکی از اعضاء تیم درمانی باید با این روش ها و چگونگی تفسیر آنها آشنا باشند.
انواع تکنیک های تصویربرداری
Computed Tomography (CT) or Computed Axial Tomography (CAT) Scan
Magnetic Resonance Imaging (MRI)
Functional Magnetic Resonance Imaging (fMRI)
Diffuse optical imaging.
Event-related optical signal.
Functional magnetic resonance imaging.
Magnetoencephalography (MEG)
Positron emission tomography (PET)
Single-photon emission computed tomography (SPECT)
Computed Tomography (CT) Scan
Tomography از ترکیب دو کلمه یونانی Tomos به معنای برش یا سطح مقطع و graphy به معنی نمایش یا کشیدن تشکیل شده است.بنابراین تومو گرافی به معنی برش نگاری است.
توموگرافی تکنیکی است که در آن تصویر یک قسمت نازک از بدن از طریق محو کردن اطلاعات قسمت های دیگر بدست می آید.
معرفی CT Scan
اصول بنیادی سی تی اسکن مشابه رادیوگرافی و توموگرافی عادی است .در همۀ اینها اشعۀ یونیزان(اشعه ایکس) از داخل بدن عبور می کند و بر اساس میزان جذب اشعۀ ایکس، تصویر تهیه می شود.در سی تی اسکن پرتو تابیده شده از مقطع مشخصی از بدن عبور می کند .و بر روی آشکارساز تأثیر می گذارد. این تأثیرات به صورت سیگنال به کامپیوتر داده می شود. و در نهایت تصویری از اجزای داخلی آن مقطع به دست می آید. مهمترین اصل بنیادی که از آن در سی تی اسکن استفاده می شود، این است که ساختمان های داخلی بدن را می توان از طریق تابش های متعدد ازجهات مختلف به بدن بازسازی کرد.
نخستین دستگاه سی‌تی اسکن (سی‌تی اسکنر) که به لحاظ تجاری قابل بهره‌برداری بود.توسط سر گادفری هانسفیلد در آزمایشگاه مرکزی تحقیقات ایمی (EMI) در بریتانیای کبیر در سال ۱۹۷۲ اختراع شد.
اجزاء دستگاه سی تی اسکن:
گانتری(شامل تیوب اشعه ایکس، کلیماتور، آشکارسازها، سیستم جمع آوری اطلاعات)
تخت
کنسول اپراتور
ژنراتور اشعۀ ایکس
سخت افزار کامپیوتری و دستگاه نمایش تصویر
اصول کار دستگاه تصویر برداری سی تی اسکن
پس از اینکه بدن بیمار بر روی میز و سر آن در گانتری قرار گرفت و شرایط دستگاه بر حسب ناحیه مورد تصویر برداری تنظیم شد. یک دسته پرتو ایکس توسط کولیماتور (محدودکننده دسته اشعه) به صورت یک باریکه در آمده و از بدن بیمار رد میشود (پالس میشود). مقداری از انرژی اشعه هنگام عبور از بدن جذب و باقیمانده اشعه با عنوان پرتو خروجی که از بدن بیمار عبور می‌کند توسط آشکار سازی که مقابل دسته پرتو ایکس قرار دارد، اندازه گیری شده و بعد از تبدیل به زبان کامپیوتری در حافظه کامپیوتر ذخیره میشود. بلافاصله پس از اینکه اولین پالس اشعه بطرف بیمار فرستاده و اندازه‌گیری شد و لامپ اشعه ایکس یک حرکت چرخشی بسیار کم انجام داد، دسته پرتو ایکس دوباره پالس شده ، مجددا اندازه‌گیری میشود و در حافظه کامپیوتر ذخیره می گردد.
این مرحله چند صد یا چند هزار بار بسته به نوع دستگاه تکرار میشود تا تمام اطلاعات مربوط به عضو مورد نظر در حافظه کامپیوتر ذخیره شود. کامپیوتر میزان اشعه‌ای را که هر حجم معینی از بافت جذب می‌کند، اندازه گیری می‌کند. این حجم بافتی را واکسل (Voxel) می‌نامند که مشابه چند میلیمتر مکعب از بافت بدن می‌باشد. در سی تی اسکن یک لایه مقطعی از بدن به این واکسل های ریز تقسیم میشود، که با توجه به مقدار جذب اشعه‌ای که توسط هر کدام از این واکسل ها صورت می‌گیرد، یک شماره نسبت داده میشود. این شماره‌ها نیز بر روی تصویر که بر صفحه تلویزیون مانند کامپیوتر می‌افتد، یک چگالی با معیار خاکستری (از سفید تاسیاه) اختصاص داده میشود.
اندیکاسیون CT scan
سردرد های مزمن
سکته های مغزی(به خصوص هموراژیک)
تروما
خونریزی
تشنج
تومورها
سکته های مغزی در سی تی اسکن
سکته های مغزی به دو دسته ایسکیک و هموراژیک دیده می شوند. سکته های ایسکمیک در دو سه ساعت اول بعد از سکته قابل تشخیص هستند اما معمولا تشخیص این نوع سکته ها در سی تی اسکن 12-24 ساعت طول می کشد.سریعترین تغییری که در سی تی اسکن در سکته های ایسکمیک رخ میدهد از بین رفتن منطقه افتراق سفید و خاکستری است و همچنین ادم مغز که 3-4 روز بعد از سکته هم دیده می شود و علامت ادم هم این است که شیارها ناپدید می شوند.همچنین شیفت میدلاین هم ممکن است در بطن ها دیده شود.
آشنایی با تصویر برداری تشدید مغناطیسی
Magnetic Resonance Imaging(MRI)
در این اسکن از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی برای تهیۀ تصاویری از آن دسته از بخش‌های بدن استفاده می شود که با پرتو ایکس، سی تی اسکن یا فراصوت قابل مشاهده نیستند. برای مثال، این روش ِ عکس‌برداری به پزشکان کمک می کند تا داخل مفاصل، غضروف، رباط، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها را مشاهده کنند؛ با این کار، تشخیص آسیب‌های ورزشی به سهولت انجام می پذیرداز «ام آر آی» برای بررسی ساختارهای داخلی بدن و تشخیص انواعی از اختلالات نیز استفاده می شود که از جمله آنها می توان به سکته، تومور، آسیب‌های نخاعی، مالتیپل اسکلروسیس و مشکلات بینایی اشاره کرد. این روش کاربرد وسیعی در اندازه‌گیری عملکرد و ساختار مغز دارد.
این دستگاه میدان مغناطیسی قدرتمندی در اطراف فرد ایجاد خواهد کرد و امواج رادیویی به سمت بدن نشانه خواهند رفت. فرد، میدان مغناطیسی یا امواج رادیویی را احساس نخواهد کرد و این پروسه بی درد می باشد. اما شاید صداها و نویزهاى زیادی در حین اسکن تولید شود. به همین منظور، غالبا به افراد هدفون داده می شود تا به موسیقی گوش دهند یا از گوش‌گیرهایی برای انسداد صدا استفاده می کنند. شاید یک تکنسین در حین انجام آزمایش، دستورالعمل‌هایی را به شما گوشزد کند. شاید به برخی افراد نوعی محلول از طریق درون سیاهرگ داده شود. این رنگ مایع می تواند مشکلات خاصی را مهم نشان دهد؛ مشکلاتی که شاید در طول اسکن تشخیص داده نشوند.
مهارت های مربوط به توانایی حرکتی ظریف وخود یاری یا مراقبت از خود
گفتاردرمانی چیست؟ وچه کسانی به گفتاردرمانی نیازمند هستند؟
