عقب ماندگی ذهنی در کودکان و نوجوانان:
توصيف:
عقب ماندگی دهنی،عبارتند از :توانايي های ذهنی کمتر از حد متوسظ که از زمان تولد يا اوايل دوران شير خوارگی وجود داشته باشد.قريب به 3 درصد کل جمعيت،دچار عقب ماندگی دهنی هستند.از هر100مورد تولد زنده حدود3/6مورد را کودکانی تشکيل میدهند که ضريب هوشی آنان زير50خواهد بود.عقب ماندگی دهنی ممکن است به صورت يک ناتوانی مجزا و يا هم زمان با ساير اختلال های همراه،رخ دهد.ازاين اختلال ها می توان به مواردی چون فلج مغزی،اختلال بينايي،اختلال تشنجی،اختلال رشدی فراگير و اختلال بيش فعالی ناشی از کمبود توجه اشاره کرد.
علت شناسی:
عوامل مختلفی(چه به صورت منفرد و چه به صورت ترکيبی با يکدیگر)می توانند سبب ايجاد عقب ماندگی ذهنی شوند،که عبارتدند از :عوامل ارثی،عفونت های مادرزادی،ناهنجاری های کروموزومی،اختلال های متابوليکی ژنتيکی،اختلالات عصبی ژنتيکی،سابقه مصرف مواد مخدر يا الکل به وسيله مادر در دوران بارداری،سو تغذيه قبل از تولد و عوارض قبل،حين،يا بعد از زايمان.
اختلال های گفتاری و زبانی:
-
تاخير و يا انحراف در رشد مهارت های درکی بيانی زبان.
-
ممکن است غير کلامی باشند،ولی مهارت های کلی برقراری ارتباط ممکن است رشد بيش تری داشته باشند.
-
مشکل در اجرای سخنرانی.
-
استفاده محدود از شيوه های اصلاحی در گفتگو.
اختلال های همراه با بيماری و ساير مشکلات:
-
تاخير در رشد مهارت های حرکتی بارز.
-
تاخير در رشد مهارت های حرکتی ظريف.
-
ممکن است اختلال شنوايي وجود داشته باشد.
-
ممکن است اختلال بينايي وجود داشته باشد.
-
ممکن است مشکلاتی در زمينه کنش متقابل با هم سن و سالان خود داشته باشند.
ارزيابی:
-
از مقياس های رشدی شير خوار بی لی (Bayley Scale)استفاده کنيد.
-
از آزمون دنور (Denver)استفاده نماييد.
-
آزمون درکی و بيانی جديد_ويرايش دوم (REEL_2)را اجرا کنيد.
-
دخيره ارتباطی طبيعی را ارزيابی کنيد.
-
مهارت های توليد صوت و هوش کلی را ارزيابی کنيد.
-
به هنگام ارزيابی مهارت های گفتگو،آگاه باشيد که در افراد عقب مانده ذهنی ،هر مهارتی به عنوان نقش گوينده می تواند بيشتر از نقش شنونده سبب بروز مشکلات شود.
شيوه های مداخله:
-
هنگام برقراری سيستم های ارتباطی مکمل ،تمرين هایي را برای درک مطلب دريافتی(به همراه استفاده ار نشانه های شفاهی)پيش بينی کنيد.
-
برای استفاده از روش ارتباطی جايگزين و مکمل (ACC)دستورالعمل هايي را به آموزگاران و افراد مراقب کودکان بدهيد و برای آموزش نحوه به کارگيری آن در موقعيت های طبيعی ،با يکديگر همکاری کنيد.
نتايج مطالعات جديد:
-
پژوهشگران در يک دوره 4ساله،نحوه يادگيری مهارت های زبان اشاره را در 24 کودک مطالعه کردند .در آغاز مطالعه ،سن تقويمی کودکان بين 29 ماه تا 9 سال و سن عقلی آنان بين 4ماه تا21 بوده است.در پايان سال چهارم ،از مجموع 34 کودک،20کودک نمیتوانستند اشاره را تقليد نمايند.از اين کودک 34 کودک،6کودک از ترکيب دوکلمه استفاده کردند……ولی هيچ يک بيش از دو ترکيیب مختلف را به کارنبردند.9کودک برخی واژه های شفاهی را بيان می کردند..لی هيج کدام بيش از سه وايه را به کار نبردند.لذا تعداد دفعات لازم برای يادگيری برای اين گروه دشوارتر شده و استفاده از زبان اشاره،تعداد مخاطبان ارتباطی انان را محدود می سازد.
پيش آگهی:
طول عمر مورد انتظار ،بسته به نوع بيماری،متغير است.به طور کلی،هرچی شدت اين اختلال ذهنی و شدت بی تحرکی بيش تر باشد.طول عمر مورد انتظار نيز کمتر خواهد بود.به همين ترتيب،انتظارات شغلی و قدرت زندگی مستقل نيز در آن بسيار متغير می باشد.برخی از ان ها صرفا به حمايت های متفاوت نياز داشته،سواد را در حد کاربردی می آموزند و به درجاتی از استقلال اجتماعی و اقتصادی دست می يابند.برخی ديگر نيز حمايت های محدود بوده.ميتوانند در موقعيت های شغلی حمايت شده ،کارکنند و با اعضای خانواده و يا در محيط های تحت نظارت،زندگی کنند.برخی ديگر نيز به حمايت های گسترده ای نياز خواهند داشت.افراد اين گروه ،غالبا اختلال های همراه ديگری را تجربه می کنند که قدرت عملکرد مستقل انان را بيش از پيش محدود می کننند.
کم توانی ذهنی Mental Retardation
گفتاردرمانی و کاردرمانی آنلاین
تمرین های آموزش مفاهیم به کودکان
اختلالات متابوليسم کربوهيدراتها (گالاکتوزمی)
ایدز در کودکان وبزرگسالان(نشانگان ايمنی اکتسابی)