اتیولوژی آفازی

سکته های مغزی یا حوادث عروقی مغز
Stroke or Cerebrovascular Accident(CVA)

سکته مغزی شایعترین علت آفازی است.

سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون یک ناحیه از مغز به وسیله بسته شدن یک مویرگ یا شریان و یا پارگی شریان مختل شود. اگر گردش خون مغز به طور متوسط به کمتر از پانزده سی‌سی در دقیقه به ازای هر صد گرم بافت مغز برسد یا مقدار اکسیژن به کمتر از یک سی‌سی برای هر صد گرم بافت مغز در دقیقه کاهش یابد، تغییرات غیرقابل برگشتی در مغز بروز می‌نماید.

سلولهای مغزی بر حسب حساسیت آنها به کمبود اکسیژن در طی چند دقیقه تا چند ساعت شروع به نابود شدن و از بین رفتن می کنند.

بر اساس گزارش انجمن قلب و عروق آمریکا سکته مغزی، سومین علت شایع مرگ در آمریکا و پس از آلزایمر، دومین علت شایع ناتوانی‌های مغزی محسوب می‌شود. همچنین اولین علت ناتوانی و معلولیت به شمار می رود . البته امروزه نسبت به گذشته افراد کمتری بعلت سکته مغزی می میرند زیرا با شناسائی عوامل خطر ساز آن مثل سیگار، فشار خون بالا و کلسترول بالا و کنترل آنهامی توان از مرگ و میر ناشی از این بیماری کاست.

شناخت علائم برای تشخیص سریع بیماری و در نتیجه درمان سریع آن ضروری می باشد.علائم سکته مغزی با توجه به جایگاه و وسعت(Site&Size) سکته متفاوت است.این علائم عبارتند از:

همی پلژی)فلجی) و همی پارزی(ضعف) اندام ها در نیمه مقابل بدن(اگر سکته نیمکره چپ باشد این علائم در نیمه راست بدن رخ می دهد).

ضعف ، فلج یا بی حسی ناگهانی صورت ، دست و یا پا که معمولاً در یک سمت بدن رخ می دهد.

اختلال در Speech- Language و بلع.

اختلال دید ناگهانی و یا دو بینی.

سرگیجه، اختلال تعادل و یا اختلال در هماهنگی حرکات عضلات بدن.

یک سردرد غیر معمول و ناگهانی که ممکن است همراه با سفتی گردن، درد صورت، درد در بین چشمان، استفراغ و یا تغییر سطح هوشیاری باشد.

انواع اختلالات شناختی مثل اختلال در حافظه ، درک فضائی و یا مشکل در درک مسائل شناختی.

گفتاردرمانی در گرگان 09909501428 کلینیک یاشا

آسیب مغزی ناشی از ضربه به سرTraumatic Brain Injury(TBI)

تعداد زیادی از مراجعات اورژانس مربوط به ضربات سر و آسیب های مرتبط با آن است. در یک مطالعه آماری در شهر تهران، آسیب مغزی ناشی از ضربه به سر در طول مدت زندگی295 مورد در 100 هزار نفر برآورد شده است که 19 % از موارد به مرگ منجر شده است. ضربات سر شایعترین علت مرگ مرتبط با سوانح جاده ای در تمامی گروه های سنی است.

TBI دو نوع است:

Open(Penetrated) Head Injury:به علت سوراخ شدن استخوان جمجمه و پرده های اطراف مغز رخ می دهد و علائم به صورت فوکال و موضعی است و بسته به جایگاه ضایعه و ضربه دارد.

Closed Head Injury (CHI):صدمه ای است که باعث شکسته شدن جمجمه نمی شود و به علت آسیب های وارده به سر به دلیل وارد شدن ضربه به سر وآسیب به دلیل تکان یا لرزش. معمولا در این نوع آسیب ضایعه به صورت فوکال نیست و آسیب آکسونی منتشر(Diffuse Axonal Injuries) رخ می دهد که بسته به شدت ضربه شدت آسیب ها هم متفاوت خواهد بود.

اختلالات ارتباطی در آسیب های مغزی ناشی از ضربه

اختلالات ارتباطی در بیماران با آسیب های مغزی ناشی ازضربه به عوامل زیادی مانند: شدت ضربه،سن بیمار و میزان بازگشت فرد به زندگی اجتماعی بستگی دارد.

بر اساس مطالعات گوناگون نشان داده شده است این بیماران معمولا به آفازی به معنی واقعی به علت اینکه محل ضایعه فوکال نیست مبتلا نمی شوند اما بسیاری از توانایی های شناختی مرتبط با زبان مانند؛حافظه،توجه و کارکردهای اجرایی درگیر می شود و بیشترین جنبه زبانی دچار اختلال در این بیماران مشکلات کاربرد شناسی و پراگماتیک است.

تومورهای مغزی

به تجمع غیرعادی سلول در مغز تومور مغزی گفته می شود. جمجمه، که مغز را احاطه کرده، بسیار محکم است. هرگونه رشد در چنین فضای محدود منجر به بروز مشکل می شود. ممکن است تومور سرطانی (بدخیم) یا غیر سرطانی (خوش خیم) باشد. با رشد تومور خوش خیم یا بدخیم، فشار داخل جمجمه افزایش می یابد. در این صورت، به مغز آسیب وارد می شود که مرگبار است.

تومور مغزی به دو دسته ی اولیه و ثانویه تقسیم می شود. منشا تومور اولیه در مغز است. بسیاری از تومورهای اولیه ی مغز خوش خیم هستند. تومور ثانویه مغزی، که با نام تومور مغزی متاستاز هم شناخته می شود، زمانی اتفاق می افتد که سلول های سرطانی یک اندام دیگر، مانند ریه یا پستان، به مغز سرایت کند.

تومور مغزی اولیه

منشا این تومور در مغز است و ممکن است در قسمت های زیر رخ دهد:

سلول های مغز

غشای اطراف مغز به نام مننژ

سلول های عصبی

غدد

ممکن است تومور اولیه خوش خیم یا بدخیم باشد. شایع ترین نوع تومور مغز در بزرگسالان گلیوما(سلول های گلیال) و مننژیوم(پرده مننژ) است.

با توجه به محل تومور ممکن است آسیب های زبانی یا شناختی در تومورهای مغزی ایجاد شود که اگر محل ضایعه مناطق زبانی باشد انواع آفازی مشاهده می شود.

عفونت های مغزی

عفونت مغز زمانی رخ می دهد که مغز توسط طیف وسیعی از میکروب ها عفونی شوند. تشخیص و درمان زود و ابتدایی در عفونت مغزی بسیار مهم است. مغز ما، طناب نخاعی و ساختارهای اطرافی آنها میتوانند توسط طیف گسترده ای از میکروب ها عفونی شوند که به این بیماری عفونت مغز می گویند. باکتری ها و ویروس ها بیشترین سهم را دارند. انگل ها، قارچ ها و سایر ارگانیسم ها هم میتوانند سیستم عصبی مرکزی را آلوده کنند، هرچند این اتفاق نادر است.

با توجه به محل عفونت مغز نام های مختلفی روی بیماری می گذارند.

مننژیت به عفونت شامه یا مننژ؛ غشای سه لایه احاطه کننده مغز و طناب نخاعی و مایعی که این غشا در آن قرار دارد (مایع مغزی نخاعی) اطلاق می شود.

انسفالیتیت، عفونت خود مغز است.

میلیتیس ، به عفونت طناب نخاعی گفته می شود.

آبسه انباشتی از مواد عفونی و ارگانیسم هاست و میتواند در هر جایی از سیستم عصبی مرکزی رخ دهد.

این عفونت های مغزی هم بسته به شدت و مدت درمان ممکن است اختلالات زبانی مختلفی را در بیمار ایجاد کند.