اختلال حسی ـ پرسش و پاسخ

چرا کودک من نمی تواند در موقعیت گروهی بازی کند؟

خودتان را در یک موقعیت گروهی تصور کنید. وببینید چقدر مشکل است که در بین گروه تمرکز نمایید. حال تصورکنید که علاوه بر تمرکزکردن, باید یاد بگیرید که در یک فعالیت جدید مشارکت کنید. تعامل با مردم نیزهمانند فعالیت های جدید,به مقدار زیادی توجه افتراقی به جهان بیرون نیاز دارد. کودک باید پردازش درونی خود را تحت کنترل داشته باشد ,تا به شکل یکپارچه ای به سمت موقعیت پیچیده حرکت کند.

شما می توانید به کودک کمک کنید که با فعالیت های گروهی سازمان یافته کوچک شروع کند. مانند کلینیک های درمانی یا اردوهای تابستانی یا مراکز گردهمایی های محلی. جلسات گروهی نیمه ساختار یافته را که در هفته یک بار برگزار می شود سازماندهی کنید.

به همراه یک فرد دیگر جلسات را شروع کنید و هرچه کودک احساس راحتی بیشتری کرد, پیشروی کنید. فعالیت هایی را ترتیب دهید. که در حد فاصل بین تعاملات با دیگران اما با درون داد بسیار زیاد برای بدن , و دیگر فعالیت هایی که یکپارچگی فردی بیشتر و فعالیت های جسمانی سبکی دارد ; به طور متناوب انجام شود. به عنوان مثال ,اگر دختر شما و گروهی از دوستان او در حال بازی با عروسک های باربی یا یک بازی صفحه ای  مثل منچ بازی هستند. و یا هنگامی که حس می کنید دخترتان در اثر یک فعالیت اجتماعی مشکل, خیلی براشفته است ,  مطمین شوید که بازی پریدن روی ترامپولین را هر ۲۰ تا ۳۰ دقیقه یک بار برای کودک ترتیب داه اید .

چرا وقتی کسی توپی به طرف کودکم پرتاب می کند , او صورتش را پوشانده و قوز می کند؟

این حالت در کودکانی که مشکلات پردازش دهلیزی\دیداری دارند مشاهده می شود. سیستم دیداری اجازه می دهد که اطلاعات مربوط به اشیا را مشاهده کرده و تمیز دهیم . همچنین این سیستم کمک می کند که در مورد فاصله ی اشیا از خود و فاصله ی اشیا  از خود و فاصله ی اشیا از هم, قضاوت کنیم . برای قضاوت درباره ی فاصله ی اشیا از خود , شما باید حسی از اینکه کجا هستید که از طریق سیستم دهلیزی فراهم می شود داشته باشید .

سیستم دیداری با همکاری سیستم دهلیزی اجازه می دهد که پیگردی دیداری از شی متحرک داشته باشید. و سرعت ان را تعیین کنید . اگر هر یک از این سیستم ها به تنهایی و یا در ارتباط با همدیگر به درستی کار نکند , کودک قادر به قضاوت درباره ی اینکه توپ کجاست و با چه سرعتی به طرف او می اید نخواهد بود. در نتیجه شما می توانید وحشتی را که این کودک هنگام نزدیک شدن توپ حس می کند , تصور کنید.

چرا فرزند نوجوانم  به جای اینکه کاری انجام دهد, پیوسته ما را دنبال می کند؟

بسیاری از کودکان از اوقات فراغت استقبال می کنند , اما کودکان دچار اختلال پردازش حسی ,در این زمینه دچار مشکل هستند, مثلا هنگام فکر کردن به اینکه ۵ دقیقه بعد چه کاری انجام دهند یا وقتی که می خواهند به تنهایی برنامه فعالیتی برای تعطیلات پایا هفته خود طراحی کنند;دچار درماندگی می شوند. علت این نقص , ناتوانی این افراد در تصورخودشان در موقعیت های اتی است . اغلب این حالت دلالت بر مشکلات دهلیزی دارد, زیرا این فرایند وظیفه ی سیستم دهلیزی است. سیستم دهلیزی ‘شما در این جا هستید’ می باشد.

اگر این شاخص نارسا باشد, پیش بینی قسمت دوم این توالی, یعنی  ‘و سپس شما در انجا خواهید بود’ دچار مشکل خواهد شد. به عنوان یک بزرگسال وقتی این حالت را تجربه می کنیم که اشفته هستیم . گاهی اوقات تعیین اینکه بعدا چه کاری انجام دهیم, خیلی دشوار می شود به خصوص وقتی که لیستی از وظایف برای انجام دادن داشته باشیم.

ایا اختلال پردازش حسی روی عملکرد تحصیلی کودک من تاثیر می گذارد؟

پردازش حسی کار امد سنگ بنای مهارت های بسیار یکپارچه را ایجاد می کند , همانند مهارتهایی که برای موفق شدن در مدرسه مورد نیاز است . هنگامی که پردازش حسی درست عمل می کند , اطلاعات حسی به روش مفیدی دریافت, سرند و پردازش می شوند تا پاسخ مناسبی داده شود . اگر نقصی در این فرایند رخ دهد روی توانایی یادگیری تاثیر خواهد گذاشت اگر کودک در پردازش حسی مشکل دارد پس احتمال دارد که  جنبه هایی از عملکرد تحصیلی او دچار شود.

کودک من کند خوان است . ممکن است کند خوانی او به مشکل پردازش حسی مربوط باشد؟

بله  کندخوانی می تواند به مشکلاتی در پردازش دیداری و یا دهلیزی مربوط باشد, زیرا سیستم دهلیزی <حس حرکت و تعادل > ماهیچه های کوچک چشم را نیز کنترل می کند . از این رو نارسایی در یکپارچگی دهلیزی می تواند تاثیر معناداری روی مهارتهای دیداری داشته باشد . نقص در هماهنگی چشمی , یکی از رایج ترین مشکلات مهارتهای دیداری است که در کودکان سنین مدرسه مشاهده می شود . مهارتهای کنترل حرکت چشم به طور گسترده ای روی سرعت و درک خواندن تاثیر می گذارد.

در اینجا برخی عوارض مشکلات مهارتهای دیداری روی توانایی خواندن کودک ارایه می شود;

تکان دادن سر هنگام خواندن

ندانسته عبارت ها را جا می اندازد.

درک ضعیف

هنگام خواندن , یک چشم را می بندد. <شاخص مهمی از نارسایی هماهنگی چشمی است>

شکایت از اینکه متن تار است یا حروف از روی صفحه می پرد.

توجه ; اگرکودک  هرکدام از این مشکلات را نشان می دهد یک اپتومتریست رشدی را ببینید . کاردرمانگر کودک , ممکن است بتواند کودک را به او ارجاع دهد.

معلم کودکم می گوید او باهوش ولی تنبل است .

این مشکل می تواند مربوط به اختلال پردازش حسی باشد؟

کودکان می توانند خسته , کسل یا اشفته شوند.اما سیستم عصبی ان ها همیشه اماده است. چیزهای جدیدی را کشف کند. , مانند یک جانور جدید در حیاط خلوت یا یک کتاب جدید .

در رابطه با مشکل فعلی کودک شما , ممکن است علل دیگری وجود داشته باشد.لذا شمارا ترغیب می کنم. که جهت ارزیابی , اول با متخصص اطفال و همچنین کاردرمانگر مدرسه تماس بگیرید . شما ومعلم کودک باید پرسشنامه ی حسی را پرکنید تا مطمین شوید که ایا علایم مشترکی را در مدرسه و در خانه مشاهده می کنید یا خیر. این عمل به متخصصین کمک می کند که رفتارها را دسته بندی کرده و به شما راه  درست را نشان دهند .

فرزند من شاگرد ممتاز است , اما در کار دستی ضعیف است . چرا ؟

اگر کودک هر نوع  تدافع لمسی داشته باشد , کلاس هنر برایش زجراور است . به خصوص اگر معلم هنر او از این مشکل اگاه نباشد . برای درک احساس کودکتان در این زمینه , تصور کنید که دچار تدافع لمسی هستید و از شما خواسته شده که با خمیر کاغذ مدل سازی کنید.

نوارهای باریک روزنامه را در محلول چسب فرو کنید , بیرون اورده و به ارامی روی مدل قرار دهید – یا با انگشت نقاشی کنید.

به علاوه , بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال پردازش حسی که مشکلات برنامه ریزی حرکتی دارند , نمی دانند که چگونه  تخیلات خودشان را پر زندگی پیاده کنند . ان ها با تصور اینکه وقتی یک چیزی به پایان رسید چه شکلی خواهد بود یا در اجرای طرحی برای تبدیل خاک کوزه گری به یک مجسمه , واقعا مشکل دارند .

اگر کودک , تدافع لمسی دارد, حتما معلم هنر او را در جریان  بگذارید . فعالیت های جایگزینی برایش در نظر بگیرید که درون داد فشار عمقی داشته باشد . مانند کار با خاک کوزه گری زیاد ,  به جای انجام دادن پروژه ی مدل سازی با خمیر کاغذ. اگر کودک مشکل برنامهه ریزی حرکتی دارد از معلم هنر درخواست کنید. مراحل پروژه را روی یک قطعه کاغذ یادداشت کند . اگر کودک مشکل برنامه ریزی حرکتی دارد. از معلم هنر درخواست کنید مراحل پروژه را روی یک قطعه کاغذ برای کودک یادداشت کند .

ایا مشکلات دست خط به اختلال پردازش حسی مربوط می شود ؟

مشکلات دست خط علل مختلفی می تواند داشته باشد . در پسرها مهارتهای دیداری-حرکتی و نورون های مربوط به نوک انگشتان دیرتر از دختر ها رشد می کند. به همین دلیل است که دخترها در سال های اولیه ی رشد  ,  در مهارتهای ظریف حرکتی برتری دارند. بنابراین مشکل  کودک شما می تواند به علت زمان بندی رشدی باشد تا مشکلات عصب شناختی پایه ای یا موضوعات حسی .

گفته شده است  که مشکلات دستخط می تواند به اختلال پردازش حسی نیز مربوط باشد. اگر کودک در سایر مهارتهای حرکتی ظریف نیز مشکلاتی داشته باشد , دستان او ضعیف باشد , یا اصلا نداند که چه میزان فشار در استفاده از مداد باید به کار ببرد , ممکن است مشکلاتی در پردازش عمقی یا لامسه داشته باشد . اگر او در کپی کردن اشکال یا الگوهای ساده , دچار مشکل است , احتمالا مشکل یکپارچگی دیداری-حرکتی دارد.

کودکتان را در کلاس مشاهده کنید و به موارد زیر دقت کنید ;

چگونه مداد را نگه می دارد ؟ خیلی شل , خیلی سفت یا درست ؟

حالت او هنگام نوشتن چگونه است ؟ ایا روی میز دراز می کشد یا راست می نشیند ؟

ایا وقتی چیزی را کپی می کند روی صفحه گم می شود ؟

ایا در جای خود زیاد تکان می خورد و نمیتواند روی تکالیف حرکتی ظریف تمرکز کند ؟

ایا مشکلات پردازش حرکتی روی مهارتهای اجتماعی کودک تاثیر می گذارد؟

 کاملا . تعاملات اجتماعی , پیچیده ترین فعالیت حسی برای انسانهاست . تاثیرات اجتماعی صحیح و مناسب به توانایی سیستم عصبی در پردازش و تفسیر تمامی اطلاعات نوشته و نانوشته , و همچنین عمل بر ان ها وایسته است .

هنگام صحبت کردن, علاوه بر مهارتهای اجتماعی یاد گرفته شده مانند معرفی کردن خود یا نگاه کردن به مردم ; باید انچه را که  افراد به صورت کلامی و جسمانی به شما می گویند باهم یکپارچه سازید.

همچنین باید از انچه که بخشی از این ترکیب اجتماعی است اگاه باشید. کودکانی که مشکلات پردازش حسی دارند , معمولا با محرک های حسی اشفته می شوند. و در نتیجه ممکن است در موقعیت های اجتماعی ساکت باشد یا غیرعادی به نظر برسد.

چرا کودک من  درطول زنگ تفریح به جای اینکه با دوستانش بازی کند در حال دور زدن در اطراف است؟

چندین دلیل مربوط به اختلال پردازش حسی برای این رفتار وجود دارد . ممکن است کودک چندین ساعت  در کلاس نشسته باشد. و اکنون سعی دارد که تمامی اطلاعات موجود در اطراف را جذب کرده و معنای ان هارادریابد. این کودک ممکن است با خودش درگیر باشد تا تمامی این اطلاعات را در کنار هم نگه دارد., به این منظور که بتواند یاد بگیرد و از نظر اجتماعی در ارتباط باشد. ممکن است زنگ تفریح برای او زمانی برای بازارایی باشد .

به عنوان یک راهبرد یکپارچگی حسی , برخی کودکان برای ارام و متمرکز کردن خودشان تمام زنگ تفریح را مشغول تاب خوردن و چرخیدن در اطراف هستند . ممکن است کودک در یک محیط کلاسی گروه بندی  شده عملکرد خوبی داشته باشد , اما قواعد اجتماعی پنهان را که در زمین بازی حاکم است درک نکند و این حالت باعث شود که به شیوه نامعمولی رفتارکند. اگر پسرتان مشکلات حرکتی دارد , شرکت در بازی های حرکتی می تواند برایش اشفته کننده و شرم اور باشد . در نتیجه چرخیدن و تاب خوردن به او اجازه می دهد که از وضعیت شرم اوری مثل لی لی بازی اجتناب کند .

بعد از صحبت کردن با کودک ; و توجه به اینکه او در تعامل با یک یا دو نفر راحت است ‘اما نه با گروه بزرگ’ , از معلم کودک بپرسید. که ایا کودکان دیگری هستند که در پیوستن به گروه های بازی مشکل داشته باشند؟ اگر چنین بود , درخواست کنید دو سه دانش اموزی انجام دهند. و گاهی فعالیت های حرکتی داشته باشند . بدین ترتیب کودک شما فرصت می یابد در یک گروه کوچک کنترل شده با دیگران در تماس باشد. و در عین حال مقداری فعالیت حرکتی انجام دهد .

ایا دویدن عمدی به طرف بچه های دیگر نشانه مشکلات حسی است؟

اگر کودک به طرف دیگران می دود و به انها برخورد می کند و ان ها را به زمین می اندازد, ممکن است او طالب تحرک حسی باشد . در واقع او عمدا به دیگران برخورد می کند تا درون داد عمقی دریافت کند. احتمالا او نمی داند که بچه های دیگران این نوع بازی درون داد را دوست ندارند.

به کودک توضیح دهید که جست و خیز کردن و بازی های پرشی و خشن ممکن است نیاز بدن او باشد , اما به بدن بچه های دیگر اسیب بزند و انها را ناراحت کند . به کودک خاطر نشان سازید که اگر بچه های دیگر را ناراحت کند انها دوست نخواهند داشت که با او بازی کنند. یک داستان اجتماعی ممکن است راه حل خوبی برای این مشکل باشد . مطمین شوید که وقت کافی در خانه برای بازی های خشن تر می گذارید تا کودک در موقعیت های اجتماعی کمتر پرخاشگری کند .

شناسایی اختلال پردازش حسی

اختلال پردازش حسی

اختلال یکپارچگی حسی

اختلال حسی دوگانه

(بازی کودک)نمونه هایی از بازی های حسی برای کودکان

تقویت تماس چشمی و رفتار های مربوط به تقویت نگاه کردن در کودکان

تکمیل شنیداری در کودکان