آنسفالوپاتی هیپوکسیک_ایسکمیک:
آنسفالوپاتی : نوعی آسیب مغزی
آنسفالوپاتی یک اختلال ژنرالیزه عمل مغز است که ممکن است حاد یا مزمن پیشرونده یا استاتیک باشد.علت شناسی آنسفالوپاتی ها در اطفال عبارتند از علل عفونی،توکسیک(برای مثال،منواکسید کربن،کربن،داروها،سرب)متابولیک و ایسکمیک.
آنسفالوپاتی هیپوکسیک_ایسکمیک:
آنوکسی واژه ای است که در مورد فقدان کامل اکسیژن ناشی ازیک سری علل اولیه بکار می رود.
هیپوکسی به کمتر بودن غلظت شریانی اکسیژن نسبت به حالت طبیعی اطلاق می شود و ایسکمی به معنی ناکافی بودن جریان خون به سلول ها یا ارگان ها جهت تامین عملکرد طبیعی آنها است.
آنسفالوپاتی هیپوکسیک_ایسکمیک از علل مهم آسیب دائمی به سلول های دستگاه عصبی مرکزی است که می تواند منجر به مرگ نوزاد یا در اینده فلج مغزی یا کم توانی ذهنی شود.
15تا 20%نوزادان دچار آنسفالوپاتی هیپوکسیک_ایسکمیک در طی دوران نوزادی می میرند.
25تا 30%بازمانده ها دچار ضایعات تکاملی عصبی دائمی (فلج مغزی ،کم توان ذهنی)می شوند پس نقش پیشگیری در این سندروم بسیار مهم است،چرا که هیچ درمان اختصاصی برای آسیب CNSوجود ندارد ،آسفیکسی در نوزادان دارای اسیدوز جنینی ،آپگار دقیقه 5با درجه 3_0،آنسفیکسی هیپوکسیک ایسکمیک با علایم (تغییر تون،کاهش سطح هوشیاری ،تشنج)و علایم درگیری چند ارگان (مثل اعصاب مرکزی،قلبی،عروقی،ریوی،کلیوی،غدد فوق کلیه،گوارشی،پوست ،خون)مورد توجه قرار می گیرد.
هیپوکسی نوزاد می تواند ناشی از :
1)اکسیژناسیون ناکافی خون مادر در حین بیهوشی یا وجود بیماری قبلی مادر ،نارسایی تنفسی یا مسمومیت با مونواکسید کربن
2)استراحت ناکافی رحم ناشی از انقباضات مداوم
3)جدا شدگی زودرس جفت
4)گره خوردگی بند ناف
5)فشار خون پایین مادر
6)نارسایی جفت با علل متعدد شامل فشار خون بالای حاملگی یآ تولد دیررس جنین باشد.
نوزادی که دچار هیپوکسی مزمن است ممکن است بدون حضور علائم زجر جنین دچار عقب موندگی رشد داخل رحمی شود.
ترکیب هیپوکسی مزمن جنین و آسیب حاد هیپوکسیک_ایسیکمیک بعد از تولد منجر به آسیب عصبی وابسته به سن جنینی می شود.نوزادان ترم علائم نکروزکورتکس (آتروفی قشری دیررس)و آسیب ایسکمیک پارساژیتال رانشان می دهند.نوزادان پره ترم علائم لکومالاسی اطراف بطنی شامل فلج دو طرفه اسپاستیک دیررس ،status marmoratusهسته های بازال و خون ریزی داخل بطن های مغز(IVH)را ظاهر می کند.
نوزادان ترم بیشتر نارس علائم انفارکتوس قشری یک یا چند کانونی را نشان می دهند که منجر به تشنج های موضعی و فلج یکطرفه بدن می شود.
انفارکتوس ها با CT اسکن با ماده حاجب یا MRI با انتشار سریع به بهترین شکل نمایان می شوند. علاوه بر ضایعات کنونی،CTاسکن می تواند کاهش منتشر تضعیف بافتی را نشان دهد.
(dysphagia) اختلال بلع ناشی از آسیب مغزی
علائم بالینی:
محدودیت رشد داخل رحمی همراه افزایش مقاومت عروقی ممکت است اولین علامت هیپوکسی جنین باشد.در حین زایمان وجود مایع آمنیوتیک زردرنگ آغشته به مکونیوم نشانگر ایجاد زجر جنین است،در حین تولد این نوزادان بطور شایع دچار ضعف تنفس بوده و نمی توانند خودبخود تنفس کنند.
نوزاد در طی ساعت های بعد ممکن است هیپوتون باقی بماند،یا از هیپونونی به هیپرتونی شدید مبدل شود یا ظاهرا “تون طبیعی داشته باشد.
ادم مغزی ممکن است در طی 24 ساعت آینده حاصل شود و منجر به دپرسیون ساقه مغز گردد. در طی این زمان،تشنج ممکن است شدید و مقاوم به دارو ممکت است ایجاد شود.
رویکرد توانبخشی:
اصول این رویکرد در جهت مشارکت بیشتر کودک در فعالیت های روزمره زندگی ،و اجتماع می باشد . که با استفاده از ابزار کمکی و اموزش تکنیک های جبرانی و وضعیت دهی اعمال می شود.مثل روش های :بند درمانی وRCSPارزیابی کاردرمانی در کودکان با فلج مغزی شامل بررسی:
-
تون عضلانی
-
رفلکس
-
حس
-
نردبان رشدی(حرکات ظریف و رشدی)
-
مهارتهای شناختی ودرکی
-
بد شکلی ها
-
آموزش و مشاوره فعالیت های روزمره زندگی به کودک و والدین
-
ارزیابی منزل و مدرسه
اصول درمان براساس نوع رویکرد و نوع فلج مغزی متفاوت است ولی نکات اصلی که باید در برخورد با هرنوع فلج مغزی به تفکیک ،در نظر گرفته.
فلج مغزی ـ آسیب مغزی
(لکنت زبان نوجوانان)اختلالات روانی گفتار در نوجوانان