ارتباط اعصاب با خواندن و فعالیت های زبانی

پزوهش های اورتن مشهورترین تلاش های اولیه بودند که فعالیت های زبانی را به سازمان بندی عصبی ربط می دادند. اورتن اطلاعات ناچیزی را در زمینه درمان یا پیشگیری مشکلات خواندن ارائه نمود.

آنگاه من به نوشته های مربوط به اعصاب مراجعه نمودم .تا پاسخ های احتمالی دیگری را جستجو کنم. من از گامهای بزرگی که پس از انتشارات اولیه اورتن در زمینه عصب شناسی برداشته شده بود حیرت زده شدم. ولی از اینکه دیدم اغلب اطلاعات آنها مستقیما با منطق اورتن در تضاد بودند تعجب کردم.

چون اورتن در زمینه اعصاب اطلاعی نداشت. برای دریافت کمک به زمینه های آموزشی و روانشناسی بازگشت.

پیشگامان این دو زمینه عامل عصبی را نادیده گرفته و ادعا می کردند که ربط دادن آموزش و عصب شناسی امکان پذیر نمی باشد.

تازه ترین و فراگیر ترین بررسی در این زمینه مقاله ای است که عنوانش ” عوامل ناتوانی در خواندن ” و نوشته مارجوری سدن جانسون است . که خلاصه آن به شرح زیر می باشد. :

” در گذشته چنان می پنداشتند که ناتوانی های معینی را می شود به نابودی یا رشد ناقص بافت های مغز یا از میان رفتن بخش ویژه و مهمی در خونابه جنین یا بد کار کردن بخش معینی از مغز یا آسیب های هنگام زایمان ربط داد.

بسیاری از این تئوری ها از مقایسه ناتوانی های اکتسابی در خواندن برخاسته اند. کرچه همیشه شباهت هایی میان موارد مربوط به ناتوانی د خواندن با دشواری های دیگر مربوط به زبان مشاهده می شود. اما بنظر نمی رسد که هیچیک از تئوری هایی که تاکنون ارائه شده اند بتوانند جوابگوی علت کلیه موارد مربوط به ناتوانی در خواندن باشند. ”

این مقاله برتری کورتکس را چنین خلاصه می کند. :

” بنظر می رسد که دلیل کافی وجود دارد که فعالیت زبانی می تواند با بد کار کردن بخش معینی از مغز در نیمکره برتر که معمولا در طرف مخالف دست برتر قرار دارد دستخوش اختلال گردد.

دلیل ناکافی کنونی که در آن از آزمایش هایی استفاده می شود که الگوهایی را با استفاده از هردو دست تولید می کنند. می گوید که احتمال دارد که رابطه مثبتی میان آشفتگی در برتری «مرکزی» و ناتوانیهای معینی در خواندن وجود داشته باشد. ”

برتری اندامهای جانبی:

ارزیابی برتری طرفی در فعالیت اندامهای جانبی مانند دست، گوش، چشم، پا همیشه کافی انجام نیافته . و ارزیابانی که توانایی خواندن را می سنجیده اند. به سطح توانائی کلی در این زمینه توجه کافی نکرده اند. از این گذشته گاهی بنابر منافع ویژه پژوهشگران بر این عامل به میزان ناروائی تاکید شده است.

باتوجه به محدودیتهای بررسیها دونتیجه در این مورد قابل اتکاء بنظر میرسند.

نخست اینکه بنظر نمیرسد که برتری دستی با چشمی مستقیما نقش مهمی در ناتوانی خواندن داشته باشند.
دوم اینکه برتری یک دست و چشم مقابل آن احتمالا اهمیت چندانی نداشته ولی ممکن است نشانگر یک مشکل اساسی باشند.

چنانکه مقاله جانسون نشان میدهد، تئوریهای علتی از نظر روتر فورد Ruterford در سال ۱۹۰۹ که احساس میکرد که ناتوانی در

خواندن نتیجه تغییر در خونابه یا پلاسما جنین بوده و از قاعده معینی که جنبه ارثی دارد پیروی میکنند آغاز گردیده . و تا نظر راوش برگ Rausch bura که احساس میکرد. علت مشکل، عدم رسیدن مداوم خون به ناحیه مربوط به زبان در مغز میباشد. و نظر اورتون که تصور میکرد پاسخ در ساختمان مغز نبوده بلکه در شیوه کنش آن میباشد، در نوسان است.

منطق کنشی اورتون، بجز در این مورد که الگوهای بینایی در مغز ذخیره میشوند، قابل دفاع است تمام شواهدی که در زمینه روانشناسی در دست است این اصل را رد می نماید.

تردیدی نیست که اطلاعات موجود بسوی تائید منطق کنشی گرایش دارند. اما تا کنون چنین اطلاعاتی ارائه نگردیده است.

مشکل عمده در زمینه تشخیص وجود دارد.

مثلا اگر کسی نتیجه سنجش هوش کودک به شیوه وکسلر Wechsler با آزمایش مکعب كخ Kouch با آزمایش هولم گرن یا رن Holmgren Yarn را تحلیل کند. آزمایش روانشناسی ممکن است نشانگر احتمال آسیب مغزی در لایه خارجی مغز باشد.

اما هنگامیکه همین بیمار را برای آزمایش عصبی میفرستیم، بارها در می یابیم که آزمایش عادی بودن وضع عصبی را نشان میدهد.

در اغلب مواردی که نشانه ای از آسیب در لایه خارجی مغز بدست می آید. آنهائی هستند که نسبتا آشکار بوده و معمولا با اشکال حرکتی همراه میباشند. در مواردی که نشانه های آسیب روانی بافت میشوند. ولی ارزیابیهای عصبی عادی بودن را نشان میدهند. احتمالا مواردی هستند که علت آسیب فیزیکی نبوده. بلکه کنشی (سازمان بندی یا رشدی) می باشد.

این موارد اکثریت داشته و نماینده 70 درصد موارد عقب ماندگی در خواندن هستند. که بوسیله اغلب درمانگاه ها مشاهده می شوند. و تنها به این دلیل که فنون تشخیص واقعی برای ارزیابی و آزمایش انها وجود ندارند. دشوارترنی موارد بشمار می روند.