آنسفالوپاتی هيپوکسيک_ايسکميک:
آنسفالوپاتی : نوعی آسیب مغزی
آنسفالوپاتی يک اختلال ژنراليزه عمل مغز است که ممکن است حاد يا مزمن پيشرونده يا استاتيک باشد.علت شناسی آنسفالوپاتی ها در اطفال عبارتند از علل عفونی،توکسيک(برای مثال،منواکسيد کربن،کربن،داروها،سرب)متابوليک و ايسکميک.
آنسفالوپاتی هيپوکسيک_ايسکميک:
آنوکسی واژه ای است که در مورد فقدان کامل اکسيژن ناشی ازيک سری علل اوليه بکار می رود.
هيپوکسی به کمتر بودن غلظت شريانی اکسيژن نسبت به حالت طبيعی اطلاق می شود و ايسکمی به معنی ناکافی بودن جريان خون به سلول ها يا ارگان ها جهت تامين عملکرد طبيعی آنها است.
آنسفالوپاتی هيپوکسيک_ايسکميک از علل مهم آسيب دائمی به سلول های دستگاه عصبی مرکزی است که می تواند منجر به مرگ نوزاد يا در اينده فلج مغزی يا کم توانی ذهنی شود.
15تا 20%نوزادان دچار آنسفالوپاتی هيپوکسيک_ايسکميک در طی دوران نوزادی می ميرند.
25تا 30%بازمانده ها دچار ضايعات تکاملی عصبی دائمی (فلج مغزی ،کم توان ذهنی)می شوند پس نقش پيشگيری در اين سندروم بسيار مهم است،چرا که هيچ درمان اختصاصی برای آسيب CNSوجود ندارد ،آسفيکسی در نوزادان دارای اسيدوز جنينی ،آپگار دقيقه 5با درجه 3_0،آنسفيکسی هيپوکسيک ايسکميک با علايم (تغيير تون،کاهش سطح هوشياری ،تشنج)و علايم درگيری چند ارگان (مثل اعصاب مرکزی،قلبی،عروقی،ريوی،کليوی،غدد فوق کليه،گوارشی،پوست ،خون)مورد توجه قرار می گيرد.
هيپوکسی نوزاد می تواند ناشی از :
1)اکسيژناسيون ناکافی خون مادر در حين بيهوشی يا وجود بيماری قبلی مادر ،نارسايي تنفسی يا مسموميت با مونواکسيد کربن
2)استراحت ناکافی رحم ناشی از انقباضات مداوم
3)جدا شدگی زودرس جفت
4)گره خوردگی بند ناف
5)فشار خون پايين مادر
6)نارسايي جفت با علل متعدد شامل فشار خون بالای حاملگی يآ تولد ديررس جنين باشد.
نوزادی که دچار هيپوکسی مزمن است ممکن است بدون حضور علائم زجر جنين دچار عقب موندگی رشد داخل رحمی شود.
ترکيب هيپوکسی مزمن جنين و آسيب حاد هيپوکسيک_ايسيکميک بعد از تولد منجر به آسيب عصبی وابسته به سن جنينی می شود.نوزادان ترم علائم نکروزکورتکس (آتروفی قشری ديررس)و آسيب ايسکميک پارساژيتال رانشان می دهند.نوزادان پره ترم علائم لکومالاسی اطراف بطنی شامل فلج دو طرفه اسپاستيک ديررس ،status marmoratusهسته های بازال و خون ريزی داخل بطن های مغز(IVH)را ظاهر می کند.
نوزادان ترم بيشتر نارس علائم انفارکتوس قشری يک يا چند کانونی را نشان می دهند که منجر به تشنج های موضعی و فلج يکطرفه بدن می شود.
انفارکتوس ها با CT اسکن با ماده حاجب يا MRI با انتشار سريع به بهترين شکل نمايان می شوند. علاوه بر ضايعات کنونی،CTاسکن می تواند کاهش منتشر تضعيف بافتی را نشان دهد.
(dysphagia) اختلال بلع ناشی از آسیب مغزی
علائم بالينی:
محدوديت رشد داخل رحمی همراه افزايش مقاومت عروقی ممکت است اولين علامت هيپوکسی جنين باشد.در حين زايمان وجود مايع آمنيوتيک زردرنگ آغشته به مکونيوم نشانگر ايجاد زجر جنين است،در حين تولد اين نوزادان بطور شايع دچار ضعف تنفس بوده و نمی توانند خودبخود تنفس کنند.
نوزاد در طی ساعت های بعد ممکن است هيپوتون باقی بماند،يا از هيپونونی به هيپرتونی شديد مبدل شود يا ظاهرا “تون طبيعی داشته باشد.
ادم مغزی ممکن است در طی 24 ساعت آينده حاصل شود و منجر به دپرسيون ساقه مغز گردد. در طی اين زمان،تشنج ممکن است شديد و مقاوم به دارو ممکت است ايجاد شود.
رويکرد توانبخشی:
اصول اين رويکرد در جهت مشارکت بيشتر کودک در فعاليت های روزمره زندگی ،و اجتماع می باشد . که با استفاده از ابزار کمکی و اموزش تکنيک های جبرانی و وضعيت دهی اعمال می شود.مثل روش های :بند درمانی وRCSPارزيابی کاردرمانی در کودکان با فلج مغزی شامل بررسی:
-
تون عضلانی
-
رفلکس
-
حس
-
نردبان رشدی(حرکات ظريف و رشدی)
-
مهارتهای شناختی ودرکی
-
بد شکلی ها
-
آموزش و مشاوره فعاليت های روزمره زندگی به کودک و والدين
-
ارزيابی منزل و مدرسه
اصول درمان براساس نوع رويکرد و نوع فلج مغزی متفاوت است ولی نکات اصلی که بايد در برخورد با هرنوع فلج مغزی به تفکيک ،در نظر گرفته.
فلج مغزی ـ آسیب مغزی
(لکنت زبان نوجوانان)اختلالات روانی گفتار در نوجوانان